Mühendislik

“Donatı kesiminde optimizasyon modelleri önemli”

Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi (UKÜ) Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tahir Çelik, betonarme yapılarda kullanılan donatı çeliğin plansız kesimi nedeniyle büyük miktarlarda israfa neden olunduğunu belirterek, optimizasyon modelleri ile bu işlemlerde zayiatın azaltmanın mümkün olduğu açıklamasında bulundu.  

Prof. Dr. Çelik, çeşitli çaplarda 12m standart uzunluktaki donatı çeliğinin plansız kesilmesi nedeniyle büyük miktarda donatı çeliğinin israf olduğunu vurgulayarak, söz konusu plansız kesimden kaynaklanan israfı azaltmak için bir çalışma gerçekleştirdiklerini söyledi.  

Prof. Dr. Çelik, ‘kesme optimizasyonu yapılmadan’ donatı kesme işleminin gerçekleştirilmesinin ciddi problemler yaratarak projenin maliyetini yükselten bir unsur olduğuna işaret ederek, “Optimizasyondaki amacın kesimden kaynaklanan israfı en aza indirmek ve inşaatın ihtiyaçlarını karşılamak için standart boyutlu malzeme stokundan çeşitli uzunluklardaki parçalar için en iyi kesim modelini bulmaktır” dedi.

Bu çalışmada en az kayıpla kesim planlarını düzenlemek için bir matematiksel model ve prosedür kullanıldığını da aktaran Çelik, “Belirli bir yapısal bileşen için optimum stok kullanım planı ve kesim planı oluşturmak üzere Microsoft Excel ve Kesme Optimizasyonu Pro programlama tekniği kullanıldı” bilgisini paylaştı. 

Çelik, Kesme Optimizasyonu Pro programının vaka analizinde bir villa inşaatından alınan verileri kullanarak değerlendirdiklerini dile getirerek, sonuçların önerilen metodolojinin ve geliştirilen programın, optimal kesim düzeninin belirlenmesi sonucunda israfı azaltma açısından çözüm sağladığının altını çizdi. 

Çalışmanın bulgularının boşa harcanan çelik miktarı ve bunun sonucunda donatı maliyeti üzerinde %20’ye varan önemli bir katkıya olanak sağladığını söyleyen Çelik, “Vaka analizi yapılan inşaat 210m2 idi. Yaklaşık donatıda %20 zayiat bulundu. Apartman tipi büyük inşaatlarda bu oran daha az olabilir. Ancak 1 haneli projelerde %20 civarındadır” bilgisini paylaştı.